از برازیلیا، نخستین شهر مدرن قرن بیستم آغاز کنیم که توسط معماران مدرن جهان مثل لوکور بوزیه، اسکار نیمایر، والتر گرپیوس و دیگران ساخته شده.
در دهه ۵۰تمام نشریات معروف معماری درباره این شهر مدرن، داد سخن می دادند؛ شهری که یکپارچه از بتن، فولاد و شیشه با اشکال بسیار مدرن قرن بیستمی ساخته شده بود؛ شهری که شاید برای اولین بار گذرگاه ها و پل های شبدری بتنی داشت و افتخار این شهر این بود که وقتی یک شهروند برازیلیایی از خانه بیرون می آید که سر کار برود با هیچ مانعی برخورد نمی کند؛ شهری آرام و ساکت و بدون برخورد آدم ها با یکدیگر.
یکی از منتقدین ایتالیایی، شهربرازیلیا و افتخاراتش را زیر سؤال برد و گفت: در برابر شهر برازیلیا، شهر رم قرار دارد؛ شهری که زندگی روزانه اش با سروصدا شروع می شود و از همان اول صبح که پنجره ها در دو طرف یک کوچه تنگ باز می شوند، زن ها همان طور که مشغول پهن کردن رخت ها روی بند هستند، شروع می کنند به غیبت و رد و بدل کردن اخبار محله؛ شهری که در کوچه و خیابانش به دلیل راهبندا ن ها، بحث و جدل برای باز کردن راه دارند و موقع خرید چانه می زنند؛ شهری آن قدر پر سروصدا، پرهیاهو و پر گفت وگو که انگار کلام کم می آورند و تازه دست هایشان را در هوا حرکت می دهند تا بتوانند همدیگر را متقاعد کنند و دامنه این برخورد و گفت وگو به محافل هنرمندان، شعرا و صاحبان اندیشه و احزاب می کشد و به این ترتیب زندگی روزانه رم با گفت وگو شروع می شود.
آن منتقد ایتالیایی وقتی که برازیلیا و افتخاراتش را زیر سؤال برد، تاکید داشت به این موضوع که شهر را فقط فولاد و سیمان و بتن نمی سازد، بلکه شهر را برخورد انسان با انسان می سازد.
مسئله این است که تمدن از کجا شروع شد؟ تمدن از شهرنشینی و از برخورد انسان با انسان و گفت وگو و برخورد اندیشه و عقاید و آراء شروع شد.
گفت وگو در فاخرترین شکلش زبان هنر پیدا می کند. سخن و آرمان هایی که آدم ها دارند، اوجش در قالب شعر بیان می شود و آنجا که کلمه از ادای دین باز می ماند، موسیقی آغاز خواهد شد و بعد از موسیقی، نقاشی، مجسمه سازی و سایر هنرها؛ تا امروز که سینما توانسته است یک وظیفه خیلی مهم را در دادوستد فرهنگی به عهده بگیرد. بنابراین مناسب ترین قالب برای گفت وگوی فرهنگ ها و تمدن ها، هنر است.
هویت شهرها به چیست؟ اکثر شهرهای دنیا هتل هیلتون و بزرگراه و... دارند اما شناسنامه یک شهر به چه بستگی دارد؟ شناسنامه یک شهر به هنرهایی که آن شهر از خود نشان می دهد، به موزه هایش، به مجسمه های میادینش و انواع و اقسام اشکال گوناگونی که در قالب هنر، خودشان را بیان می کنند، بستگی دارد.
در سال ۲۰۰۵ دفتر IAARA که وابسته به دفتر اسکان بشر سازمان ملل است از من کاری خواست برای هدیه به مقر دفتر اسکان بشر سازمان ملل در نایروبی.
پنجم اکتبر ۲۰۰۵ بنده به همراه هیئتی به سرپرستی مهندس پوروزیری عازم نایروبی شدیم و این کار را بردیم آنجا و خانم دکتر آناتیبا جوکا، مدیر برنامه اسکان بشر و معاون سازمان ملل از این اثر هنری در برابر دوربین خبرنگاران پرده برداری کرد و به این ترتیب ما ایرانیان یک یادگاری در مقر سازمان ملل در نایروبی داریم به نام «شهر ایرانی از نگاه نقاش ایرانی».
بعدا در مصاحبه ای از من پرسیدند: «شهر ایرانی، چگونه شهری است؟» و من گفتم: «شهر ایرانی شهری است که پشت هر پنجره اش یک شاعر نشسته است.»
وقتی می گویم شاعر، مقصود من شاعرانی همسنگ حافظ، سعدی و فردوسی نیستند؛ همین مردم عامی که در کوچه و خیابان طبع شاعرانه دارند و شعر می گویند. اینکه شما می بینید پشت وانتی نوشته شده: «شاه فنر قلبم در دست انداز عشق تو شکست!» خب، این شعر همان آقای راننده است که با واژگان شوفری خودش سروده و خیلی هم قشنگ از عهده برآمده یا در جایی دیگر می بینیم پشت یک ماشین باری نوشته شده: «سرنوشت را نتوان از سر نوشت!»
این معماری مینیمالیستی با کلام را همین آقای راننده به وجود آورده و بدون تردید در هیچ کجای دنیا پشت کامیون ها این همه شعر نوشته نشده است. بنابراین به نظر من روح ایرانی در شعر خلاصه می شود؛ هم در تاریخ هنرش منعکس است و هم امروز با هر ایرانی که صحبت کنید، می بینید که طبع شاعرانه دارد. شاید این زبان فارسی است که قابلیت این همه معماری با کلام را می دهد و استعداد شعر را دارد. به قول چامسکی- بزرگترین زبان شناس غرب – زبان، خودش تعیین کننده نوع اندیشه است؛ بنابراین طبیعی است که ایرانیان طبع شاعرانه داشته باشند و اندکی هم حکیمانه و قضا و قدری به جهان نگاه کنند. این یکی از ویژگی های ایرانی بودن است.
در سال ۱۹۶۰گذرم به پاریس افتاد و یک کتاب – از همان کتاب هایی که توریست ها می خرند - از آنجا با خودم به یادگار آوردم. اسم کتاب هست Paris des Rues et des Chansons یعنی کوچه ها و آوازهای کوچه باغی پاریس. عکس های محله های پاریس و آن آوازهای کوچه باغی، آن ترانه های خاطره انگیز که با آن کوچه ها ارتباط دارند، در کتاب آمده است.
در اینجا می خواهم درباره کوچه، محله و شاعر حرف بزنم. روزی اشاره کردم چرا تا زمانی که شاعر شهرمان، فریدون مشیری زنده است و همه با شعری که می گوید «بی تو مهتاب شبی باز از آن کوچه گذشتم» خاطره داریم، از وی سؤال نمی کنیم این کوچه در کدام محله شهر واقع شده است؟ کجای شهر است؟ خب، به شاعر شهرمان که یک کوچه می رسد تا برویم پلاکی آنجا بزنیم و به این کوچه هویت فرهنگی بدهیم و این کوچه را به نام شاعر شهرمان کنیم.
زنده یاد فریدون مشیری وقتی این مطلب چاپ شد، به من زنگ زد و گفت: از تو متشکرم که در این مملکت، لااقل تو به من یک کوچه بخشیدی.
خب، فریدون مشیری هم رفت و ما نفهمیدیم این کوچه در کدام محله واقع شده ولی باز هنرمندانی داریم که جهانی شده اند مثل عباس کیارستمی که امروز در جهان کاملا شناخته شده است. اولین فیلمی که ساخت عنوانش بود «نان و کوچه»؛ یک فیلم کوتاه که برای کانون پرورش فکری کودکان در همان جوانی ساخته بود.
این فیلم، داستان پسر بچه ای بود که صبح رفته نان گرفته و در بازگشت به خانه، سر راهش به یک سگ برخورد می کند و از ترسش همه آن نان را تکه تکه کرده و به سگ می دهد. این فیلم در یک کوچه فقیرنشین ساخته شده که حدس می زنم، در محله اختیاریه یا رستم آباد، (همان جایی که عباس کیارستمی زندگی می کرده باشد.) چرا ما نمی رویم به این کوچه پلاکی به نام عباس کیارستمی بزنیم و به این کوچه فقیرانه یک غنای فرهنگی دهیم؟ عباس کیارستمی احتیاجی به این کوچه ندارد بلکه آن کوچه به این احتیاج دارد که خاطرات فرهنگی اش برگردد.
پیش از اینکه یک بلوار خیلی فاخر را در شهر سینمایی کن به عباس کیارستمی بدهند، ما در مملکت خودمان کوچه ای به وی دهیم.باز هنرمندان دیگری هستند که تحصیلات عالی هم نکردند، مثل مشد اسماعیل که من بسیار شیفته آثارش هستم. گویا همه اهالی آن محله پایین شهر به اینکه یک هنرمند در محله شان هست، افتخار می کردند، پس چرا نمی رویم یکی از مجسمه های مشد اسماعیل را توی یکی از میدان ها یا پارک های آنجا نصب کنیم و اسم آنجا را بگذاریم اسماعیل آباد؟ مگر چه اشکالی دارد؟ برویم تا خاطرات فرهنگی این محله ها را بهشان برگردانیم.
در دیگر جاهای جهان هم محله ها به نام هنرمندان ثبت می شود. یکی از این هنرمندان به نام سیمون رودیا، یک مهاجر ایتالیایی بود که سال ها پیش در لس آنجلس زندگی می کرد. نزدیک ۳۳ سال مشغول ساختن برج های واتس در حیاط مسکونی خود بود. همه اهالی محل مدام می پرسیدند: «تو چه کار می کنی؟» او می گفت: «می خواهم یک یادگاری برای اهالی این محل به یادگار بگذارم.» برج هایی ساخته که سرتاسر آن را با بطری و کاشی های شکسته تزیین کرده و با یک رفتار هنری برج هایی ساخت.
سازنده برج های واتس مرد ولی آن محله به نام وی هویت پیدا کرد و نه تنها یک محله بلکه کلانشهری مثل لس آنجلس که هالیوود - پایتخت سینما- در آن قرار گرفته، بخشی از افتخارش به برج های واتس است.
سیمون رودیا و برج های واتس شد بخشی از سمبل های فرهنگی لس آنجلس؛ یا افرادی دیگر که به محله های خود هویت دادند. و اینها نمونه هایی هستند از اینکه چگونه هنر می تواند به محله هویت ببخشد.
.jpg)
دانلود Adobe Photoshop
دانلود Windows 8.1
دانلود IDM
دانلود Telegram
دانلود Google Chorme
نظرات
ارسال نظر
manicure
Wow that was odd. I just wrote an very long comment but after I clicked submit my comment didn't show up.
Grrrr... well I'm not writing all that over again. Anyhow, just wanted to say fantastic blog!
What is the tendon at the back of your ankle?
This paragraph gives clear idea in support
of the new users of blogging, that truly how to do blogging and site-building.
kristin5brewer82.snack.ws
What's up, I read your blog like every week. Your
writing style is witty, keep doing what you're doing!
Harry
I all the time emailed this web site post page to
all my friends, as if like to read it after that my contacts will too.