ماهنامه همشهری معماری/شادی عزیزی
چند هفته پیش در کلاس درسم، سخنان یکی از دانشجویان به نام میلاد گلریز در خصوص گشتوگذارش در محله نارمک چنان جالب بود که دقایقی چند از کلاس را به او اختصاص دادم. اول از همه درباره ۱۰۰ میدان سبز این محله سخن گفت که تا چه اندازه این محلهها را با سایر محلههای تهران متمایز میکند و چه فضای دلنشینی برای مردم آنجا فراهم میسازد و در خلال صحبتهای خویش به پدیدهای اشاره کرد که مرا به تفکر واداشت. میلاد اذعان داشت که پس از صحبت با مردم محله نارمک متوجه شده است که افراد بازنشسته و مسن به اندازه گذشته تمایل زیاد به نشستن و تعامل در این میدانهای کوچک ندارند و چند پارک از جمله پارک شقایق و خود میدان هفتحوض در این محله است که محل گردهمایی آنان شده است. از او پرسیدم که آیا میداند دلیل این اتفاق چیست؟ این سوال و صحبتهای من حس کنجکاوی میلاد را چنان برانگیخت که دوباره راهی میدانهای نارمک شد. یک هفته بعد که کلاس تشکیل شد، اعلام کرد که جواب را پیدا کرده است. پس از شنیدن صحبتهای او متعجب شدم و تصمیم گرفتم که به نارمک، محله پدربزرگ مرحومم سری بزنم تا آنچه را که شنیده بودم، خود ببینم و به سخنان مردم آن محله گوش فرادهم. ابتدا ببینیم چه بر سر میدانهای دوستداشتنی این محله آمده است، میدانهایی که هروقت به خانه پدر بزرگ مرحومم میرفتم، با دیدن فضاهای سرسبز آن و افرادی که در آن در حال دوچرخه سواری و بازی کردن بودند به هیجان میآمدم.
حجمافزایی، بیماری خطرناکی است که کمابیش گریبانگیر تمامی شهرهای ایران شده، بهگونهای که دیگر از خانه در شهر خبری نیست بلکه بافت شهری پر از انباشت سرمایه است. عمر این ساختمانهای چهار و پنج طبقه نوساز و بیروح که هرچقدر خرج آنها شود، باز نمیتوان آنها را خانه خطاب کرد، بسیار کوتاه است و هرگز پتانسیل و ظرفیت آن را ندارند که نظیر خانه پدربزرگ من که سالیان سال از آن عطر گل و بوی خوش زندگی به مشام میرسید، با دل زنده و با گرمای آجری و درختهای تاک خود پذیرای چندین نسل بوده و به زندگی خود ادامه دهند. انگار ماموریت آنان چیز دیگری است؛ فناپذیری و تغییر، آن هم به سرعت. اما آه از آن روزی که این فرآیند انحرافیافته فاوست گونه خانه پدربزرگ من و پدربزرگ دوستان دیگرم را بلعید و فاوست زمانه ما جسم بیروح غول پیکری را به جای آنان نشاند که دیگر هیچ گلی و هیچ درخت تاکی توان غلبه بر ترس خویش را نیافت. درنتیجه تمام گل رزها، تاج خروسها، تاکها و درخت گیلاسی که سرپناه تاب من بودند و سالیان سال تاب من را همچون گردنبندی درخشان بر گردن خویش داشتند نابود شدند. تمامی خانهها همچون خانه پدربزرگ من به این بیماری واگیردار دچار شدهاند و تمامی گلها، درختان و فضای روحافزاهای خانهها در زنجیر ظالمانه این بیماری جان سپردهاند. امروز آنچه باقی مانده است و یادی از آن فضاها و زندگیها را به ذهن متبادر مینماید، همین میدانهاست که از عطر حضور درختانشان، جان به یاد گذشتهای نه بس دور، اما دوستداشتنی میافتد. انگار خوابی شیرین میبیند که تلخی و سختی بیماریهای امروز شهرنشینی را سهلتر میکند. اما دریغ و درد که این درختان زیر سایه سنگین احجام بزرگ و فشردهای که خانههای پدران و پدربزرگان ما را صاحب شدهاند همچون زندانیای در غل و زنجیر صحنهای تراژیک را برای هر انسانی که از روحی لطیف برخوردار باشد، مجسم میکنند. شاید پدربزرگان امروز تاب تحمل دیدن این صحنههای تراژیک را ندارند که به پارکهایی دیگر پناه میبرند. شاید آنان نمیخواهند شاهد شکنجه شدن این درختان با دود و سروصدای ماشینها باشند. بدین ترتیب این میدانها، از جمله تنها بازماندگان محله نارمک، روزبهروز صحنه را بر خویش تنگ و تاریکتر مییابند و کمکم عرصه را به نفع ماشینها و وسایل حمل مصالح ساختمانی که چندین سال است به بهانه توسعه و نوسازی شهر این فضاها را به تصرف خود درآوردهاند، خالی میکنند. از همه مهمتر آنکه بیماری مهلک حجمافزایی، عادتهای جدیدی را با خود برای شهروندان پیشکش آورده است که همانا انزواطلبی در درون حجمهای سرد و بیروح است. دیگر پدران و مادران ما عادت نشستن و تعامل در فضاهای شهری را به فراموشی سپردهاند و این انزواطلبی خود بیماری دیگری است که بسیاری از مردمان شهرمان با آن دستوپنجه نرم میکنند. اما با وجود این حجمافزایی و انزواطلبی، هنوز از درون میدانهای محله نارمک صدای شور و اشتیاقی به گوش میرسد. شور و اشتیاقی که انسان را متعجب میکند. گویی تعدادی انسان از دام این بیماریهای مهلک فرار کردهاند که صدای آنها چنین پرقدرت به گوش میرسد. صدا را دنبال میکنم و به دنیای کودکانه بچههای نارمک وارد میشوم. از من دعوت میکنند که در کنار آنها در حیاط مشترک خانههایشان با آنها بازی کنم. لباس تن آنها برخلاف لباسهای رسمی من بسیار راحت است. انگار در خانههای خود یا در حیاط خانههای خود بازی میکنند. در همان لحظه به یاد بچههای محلههای دیگر میافتم که هر وقت میخواهند از دام محیطهای بیروح زندگی خویش فرار کنند، مایوس میشوند و دوباره به درون احجام سربرافراشتهای که همچون سلول آنها در زندان شهر است، بازمیگردند. آخر به محض آنکه آنان پای خویش را از به اصطلاح خانههای خود بیرون میگذارند در معرض برخورد با ماشینهای در حال حرکت قرار میگیرند یا آنکه تنها باید ناظر خیابانهایی باشند پارکینگوار. اما بچههای نارمک حیاط دارند، تقریبا ۱۰۰ حیاط بزرگ و کوچک و با ویژگیهای متفاوت که میتوانند در آن بازی کنند. از همنشینی با طبیعت آن خود را تسکین دهند و در پناه درختان آن بیاسایند. آری با تبدیل ساختمانهای یک و دو طبقه قدیمی با حیاطهای پر از گل اقاقیا به ساختمانهای چهار و پنج طبقه پرجمعیت که حیاط آن تنها محلگذار برای رسیدن از میدان به درون به اصطلاح خانه یا محل قرارگیری رامپ پارکینگ است، میدانهای نارمک که روزی محل تعامل محلهای بوده است، امروزه به حیاط این ساختمانهای فشرده بدل شدهاند. اما جای شکر آن باقی است که هنوز در این محله تعامل انسانی برقرار است، در میدان یا حیاط؛ فرقی ندارد و مهمتر از آن این واقعیت شیرین است که در درون شهری پرتراکم و دور از طبیعت با لباسی از سنگهای گرانیت، فلز و شیشه بچههای نارمک هنوز حیاط دارند.
- برنامه ریزی شهری چیست؟
- ماده ۱۰۱ قانون شهرداری ها
- ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها
- مقاله ی شرح خدمات تیپ تهیه چارچوب و طرح جامع سه بعدی طراحی شهری
- دانلود مقاله راهنمای انجام مرحله چشم انداز سازی در طراحی شهری
- موفقترین میدانهای شهری در آمریکا
- شهری که باید از نو شناخته شود
- تهران شهری که باید از نو شناخته شود
- یک شهر و هزار دیوار
- مبلمان شهری,فرصتها و تهدیدها
نظرات
ارسال نظر
manicure
Its like you read my mind! You appear to know a lot about this, like you wrote the book in it or something.
I think that you can do with some pics to drive the message home a little bit, but instead of that, this is fantastic blog.
A fantastic read. I'll definitely be back.
manicure
I'd like to thank you for the efforts you have put in penning this site.
I'm hoping to see the same high-grade blog posts by
you in the future as well. In fact, your creative writing abilities has encouraged me to get my
own website now ;)
BHW
What's up to all, the contents existing at this web page are genuinely remarkable for people experience, well, keep up the
good work fellows.
manicure
I know this if off topic but I'm looking into starting my own blog and was wondering what all
is needed to get setup? I'm assuming having a blog like yours would cost a pretty penny?
I'm not very internet savvy so I'm not 100% certain. Any recommendations or
advice would be greatly appreciated. Many thanks
Monroe
Hi i am kavin, its my first time to commenting anyplace, when i read this post i thought i could also
create comment due to this good post.
Magdalena
Hello very cool web site!! Man .. Excellent ..
Wonderful .. I will bookmark your website and take the feeds additionally?
I am happy to seek out a lot of helpful info here within the submit, we'd like work out more techniques on this regard,
thank you for sharing. . . . . .
madelaineurso.blogas.lt
I think this is among the most significant info for me. And i'm glad reading your article.
But want to remark on some general things, The web site
style is perfect, the articles is really nice : D. Good job, cheers
foot pain after surgery
This is the right site for anybody who wishes to find out about this topic.
You know a whole lot its almost tough to argue with you (not that I really would want to?HaHa).
You certainly put a fresh spin on a subject that has been discussed for years.
Wonderful stuff, just great!
Falls die automatische Weiterleitung nicht funktioniert
I drop a comment whenever I like a post on a
website or I have something to valuable to contribute to
the conversation. It is caused by the sincerness communicated in the post I looked at.
And after this post بچه های نارمک هنوز حیاط دارند.
I was actually moved enough to drop a thought :-P I actually do have a couple of questions for you
if you usually do not mind. Could it be just me or does it appear like a
few of these responses come across like left by brain dead people?
:-P And, if you are writing at additional social sites, I would like to follow you.
Could you make a list every one of all your shared
sites like your twitter feed, Facebook page or linkedin profile?
RogerSiz
Dissertation Writing Service - EssayErudite.com
Our https://essayerudite.com/dissertation-writing-service/ provides a full-scale writing assistance accessible online 24/7.
Apart from many other writing companies, we are rather picky when forming a professional staff of experts.
Moreover, we try to make our every customer feel safe and pleased with the service.
AaaucekeW
Segway Verona offers tours that make sure you will enjoy a fun and immerse experience of our beloved city. We combine Segway, our innovative way of transportation, with tours in the historical city centre. Through our explorations of 1 or 2 hours, we will bring you to the most breathtaking spots, so that, if you do not stay long in Verona, we make sure that you see all of the unmissable sights!
Segway is really easy to use! It is so intuitive that it feels like an extension of the human body. To understand why, consider this: if you stand up and lean forward, so that you are out of balance, you will intuitively put your leg forward. Segway works the same way: to move forward or backward
Foot Complaints
Hey there would you mind letting me know which webhost you're working with?
I've loaded your blog in 3 completely different
browsers and I must say this blog loads a lot quicker then most.
Can you recommend a good web hosting provider at a reasonable
price? Many thanks, I appreciate it!
bsolution
Online non prescription http://www.brandssolution.co.uk/uploads/160_120/pharmacy/triamterene.html to buy online.
bsolution
Best price generic online http://www.brandssolution.co.uk/uploads/160_120/pharmacy/exelon.html cost per pill.