مکتب شهرسازی اصفهان

نوشته شده توسط:میثم مطلق | ۹ دیدگاه

مکتب اصفهان (قرن یازدهم تا شروع قرن سیزدهم هـ .ق.) 
با انقراض حکومت مغولان ، رشد مذهب شیعه نخست با نهضت سربداران شروع شد و سپس با استقرار دولت صفوی به بار نشست. حکومت صفوی با تکیه بر مفاهیم عرفانی از سویی، و تکیه بر تعابیر و تفاسیر شریعت از نقطه نظر مذهب شیعه از سویی دیگر، موفق شد تا پایگاه اجتماعی بسیار گسترده‌ای را در پهنه‌ای وسیع به دست آورد و بدین‌سان متمرکزترین دولت ایرانی دوره اسلامی را بعد از دولت قاهر ساسانی شکل دهد. 
دولت صفوی بنا به سنتهای کهن ، سازماندهی ، راه‌اندازی و ایجاد تأسیسات و تجهیزات زیرساختی را بر عهده گرفت و رشد این تأسیسات ، رونق شهرگرایی و شهرنشینی را نیز به دنبال داشت. در این دوره مفهوم شهر مجدداً ابداع شد و شهر ترکیبی بود از فعالیتهای کشاورزی ، صنعتی و بازرگانی ، در عین حال مقر دیوانی و حضور دولت نیز به شمار می‌آمد. 

در این دوره ، جمع‌بندی ماهرانه از هنر، معماری و شهرسازی روزگاران کهن به گونه‌ای بود که خود سبک جدیدی را در این عرصه‌ها سبب گردید (حبیبی ، 1374). 
سبک اصفهان ، تحقق آرمانشهر دولت صفوی ، شهر ـ قدرت ، شهر ـ نمایش ، شهر ـ بازار، شهرـ سرمایه و شهر ـ ایوان بود. علاوه بر اینها ، شهر در مکتب اصفهان با منطقه تحت نفوذ ارتباط مستقیم و دو سویه داشت ، لذا شهر ـ منطقه نیز بود. 
ویژگیهای کالبدی شهرهای مکتب اصفهان را می‌توان به اختصار به صورت زیر بیان کرد : 
یک محور جدید و وسیع شهری (چهارباغ) که تا این زمان در شهرسازی و شهر ایرانی سابقه نداشت طراحی شد. 
میدانی وسیع و گسترده با تعریفی روشن و صریح در شهرها ایجاد شد که در اطراف آن گرمابه ، مسجد و مدرسه ، خانقاه و مسجد ، آب انبار و بازارچه و امثال آن ، وجود داشت. 
برای اولین بار منطقه‌بندی شهری معنا پیدا کرد. 
مجموعه‌های شهری جدید در کنار شهرهای کهن به عنوان یک دستورالعمل در همه جا به کار گرفته شد و بدین طریق مهر و نشان مکتب اصفهان را بر شهرهای موجود وارد کرد. 
هر مجموعه زیستی (شهر و یا روستا) از این پس دارای یک میدان و یا مرکز ثقل شد و عناصر اصلی حکومتی و دیوانی ، دینی و اقتصادی در کنار آن قرار گرفتند. 
طراحی مجموعه شهری و نه بنای منفرد معماری بنیان نهاده شد. 
شهرسازی مکتب اصفهان ویژگیهای دیگری را نیز همچون سلسله مراتب فضایی ، تعادل و توازن ، فضای انسانی و مردم‌وار، فقدان نقطه گریز ، وحدت در عین کثرت و کثرت در عین وحدت و ویژگیهایی از این قبیل را دارا بود. (حبیبی ، 1374) 

  • manicure

    manicure

    • ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۶:۰۹:۳۸

    My coder is trying to persuade me to move to .net from PHP.
    I have always disliked the idea because of the costs. But
    he's tryiong none the less. I've been using Movable-type
    on various websites for about a year and am concerned about switching to another platform.

    I have heard good things about blogengine.net.
    Is there a way I can import all my wordpress posts into it?
    Any kind of help would be really appreciated!

  • manicure

    manicure

    • ۱۳۹۶/۰۲/۱۷ - ۲۳:۰۶:۵۰

    Hi there, I do think your web site may be having web browser
    compatibility issues. Whenever I take a
    look at your website in Safari, it looks fine however, if opening
    in I.E., it has some overlapping issues. I merely wanted to give you a quick heads
    up! Aside from that, wonderful blog!

  • tanpsychology1175.wordpress.com

    tanpsychology1175.wordpress.com

    • ۱۳۹۶/۰۲/۲۸ - ۱۹:۵۰:۴۴

    I am really glad to read this weblog posts
    which consists of tons of helpful facts, thanks for providing
    such data.

  • foot pain for months

    foot pain for months

    • ۱۳۹۶/۰۴/۱۵ - ۰۲:۱۷:۵۴

    You could definitely see your enthusiasm within the paintings
    you write. The arena hopes for even more passionate writers like you who aren't afraid to mention how they believe.
    Always follow your heart.

  • How we can increase our height?

    How we can increase our height?

    • ۱۳۹۶/۰۵/۰۷ - ۰۸:۱۷:۲۹

    My family all the time say that I am wasting my time
    here at web, however I know I am getting know-how all the time
    by reading such fastidious content.

  • How long will it take for my Achilles tendon to heal?

    How long will it take for my Achilles tendon to heal?

    • ۱۳۹۶/۰۵/۰۷ - ۱۰:۴۶:۱۸

    Greetings I am so glad I found your weblog, I really found you by error, while I was browsing on Bing for
    something else, Anyhow I am here now and would just like to say thanks for a tremendous post
    and a all round thrilling blog (I also love the theme/design), I don’t have time
    to look over it all at the minute but I have saved it and
    also added in your RSS feeds, so when I have time
    I will be back to read a lot more, Please do keep
    up the awesome jo.

  • nenitacotilla.wordpress.com

    nenitacotilla.wordpress.com

    • ۱۳۹۶/۰۵/۰۹ - ۰۹:۴۳:۳۲

    I all the time emailed this weblog post page to all my associates, as if like to read it then my contacts will too.

  • Staci

    Staci

    • ۱۳۹۶/۰۶/۱۵ - ۱۳:۱۸:۰۰

    Very good blog! Do you have any hints for aspiring writers?
    I'm hoping to start my own website soon but I'm a little
    lost on everything. Would you propose starting with a free platform like Wordpress or
    go for a paid option? There are so many options out there that I'm totally
    confused .. Any ideas? Thanks a lot! http://www.katiavelletaz.com/?option=com_k2&view=itemlist&task=user&id=1998