منابع آماري در ايران

نوشته شده توسط:میثم مطلق در شهرسازی » برنامه ریزی شهری | ۱۸ دی ۱۳۹۰ - ۱۳:۰۹ | ۸۹ دیدگاه

برنامه ریزی های منطقه ای و عمرانی ایجاب می کند که برای شناخت مسائل اقتصادی و اجتماعی کشور، سنجش عملکرد سیاستها در زمینه تعیین اولویت های مختلف و مطالعه تغییرات اقتصادی و اجتماعی حاصله و اتخاذ تصمیمات اجرائی لازم و بموقع، بررسی هائی چند بر مبنای داده های آماری انجام گیرد.

این بررسی ها مبتنی بر اطلاعات آماری دستگاههای مختلف مملکتی انجام می گیرد و انتشارات سازمانهای دولتی که در سطوح وسیع، اطلاعات و ارقام آماری مورد نیاز را در اختیار قرار می دهد، در انجام بررسی های مزبور نقش اصلی و سازنده را ایفا می کند. اطلاعات و داده های آماری معمولاً از دو طریق سرشماری و آمارگیری نمونه ای و گاهی از طریق ثبت جاری وقایع فراهم و گردآوری می شوند.

هر سازمان بنابر وظایف و نیازهای خویش اقدام به جمع آوری، تجزیه و تحلیل و انتشار آمارهای خاصی می کند. طبق قانون تاسیس مرکز آمار ایران، کلیه آمارهای جمع آوری شده در سازمانهای مختلف در اختیار مرکز آمار ایران قرار گرفته و مرکز مزبور با استفاده از آمارهای مربوطه و نیز آمارهائی که خود تولید می کند بررسی های لازم را برای برنامه ریزیهای اقتصادی و اجتماعی انجام داده و نتایج آنرا در نشریات متعدد در اختیار مقامات مربوطه، پژوهشگران و سایر علاقمندان قرار می دهد.

سازمانهای عمده ای که جمع آوری و نشر آمار از جمله وظایف مهم آنها است عبارتند از:

۱- مرکز آمار ایران کلیه اطلاعات و داده های آماری در زمینه های مختلف اقتصادی و اجتماعی در سطح کل کشور.

۲- بانک مرکزی ایران آمارهای اقتصادی شامل شاخص قیمتها، مصرف خانوار شهری، موازنه پرداختها و مسکن.

۳- وزارت اقتصاد آمارهای صنعتی و معدنی و بازرگانی.

۴- وزارت دارائی آمار بازرگانی خارجی ایران.

۵- شرکت ملی نفت ایران آمار مربوط به استخراج، تولید، تصفیه، مصرف، و صدور نفت.

۶- وزارت کشاورزی آمار کشاورزی و آمارهای مربوط به دام.

۷- وزارت کار آمار نیروی انسانی.

۸- وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آمارهای بهداشتی از قبیل کادر پزشکی، تاسیسات و تسهیلات درمانی، تنظیم خانواده و مرگ و میر در شهرهای انتخابی.

۹- وزارت علوم و آموزش عالی آمار آموزش عالی.

۱۰- وزارت آموزش و پرورش آمار آموزش ابتدائی و متوسطه.

۱۱- وزارت دادگستری آمار قضائی و ازدواج و طلاق.

۱۲- ثبت احوال کل کشور آمار تولد و مرگ.

۱۳- شهرداریها آمار کشتار دام.

۱۴- شهربانی کل کشور آمار مربوط به اماکن عمومی، جرائم، وسائط نقلیه و تصادفات.

۱۵- وزارت اطلاعات آمار مربوط به جراید، رادیو و تلویزیون.

۱۶- وزارت فرهنگ و هنر آمار کتابخانه ها و موزه ها.

علاوه بر سازمانهای فوق، موسسات دیگری نیز به امر تهیه و انتشار آمار اشتغال دارند که از آنها در تدوین سالنامه آماری مرکز آمار ایران استفاده شده است بطوریکه با مطالعه سالنامه مزبور می‌توان با نام و نوع آمار تولیدی دستگاههای مختلف مملکتی آشنائی پیدا کرد.

چگونگی تولید آمارهای مختلف:

همانطور که قبلاً اشاره شد جمع آوری و فراهم آوردن آمار معمولاً از طریق انجام سرشماری و یا آمارگیریهای نمونه ای صورت می گیرد که اینک بشرح آنها می پردازیم:

الف – سرشماری

سرشماری یک نوع آمارگیری است که با استفاده از آن کلیه واحدهای یک جامعه مورد نظر زیر پوشش آمارگیری قرار می گیرند مانند سرشماری نفوس مسکن که کلیه افراد کشور را در بر می‌گیرد.

ب – آمارگیری نمونه ای

با استفاده از این روش تعداد معینی از واحدهای یک جامعه زیر پوشش آمارگیری قرار می گیرند مانند آمارگیریهای نمونه ای مصرف خانوار، ساختمان، مسکن و غیره. در این آمارگیری که بطریق نمونه ای انجام می گیرد اطلاعات مورد نظر فقط از واحدهائی اخذ می گردد که قبلاً بر اساس نمونه انتخاب شده اند.

نحوه انجام کار:

برای انجام یک آمارگیری نمونه ای یا سرشماری نیازهای سازمانهای مختلف مصرف کننده آمار، قبلاً تعیین و روشن می شود. بر اساس نیازهای مربوطه، نوع اطلاعاتی که باید کسب شوند معین می گردد و سپس بر مبنای اطلاعات مورد نیاز پرسشنامه هائی تهیه و سئوالاتی در آنها مطرح می‌شود. ماموران آمارگیر که قبلاً تحت تعلیم قرار گرفته و با نحوه کار و هدف مربوطه آشنائی کامل دارند با مراجعه به واحدهای آماری مورد نظر پرسشنامه های مربوطه را تکمیل و اطلاعات لازم را کسب می کنند. پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات جمع آوری شده در قالب جداول متعدد آماری استخراج و بعد از تجزیه و تحلیل های لازم بصورت نشریات آماری در اختیار متقاضیان و علاقمندان قرار گرفته و بعنوان منابع آماری مورد استفاده واقع می شوند. در زیر به دو نمونه از انواع سرشماریها و آمارگیریهای نمونه ای که در ایران اجرا می شوند می پردازیم:

الف – سرشماری

سرشماری نفوس مسکن

سرشماری نفوس مسکن طبق قانون سرشماری مصوب مجلسین هر دهسال یک بار انجام می‌گیرد

و تا کنون در سالهای ۱۳۳۵ ، ۱۳۴۵ ، ۱۳۵۵ ، ۱۳۶۵ ، ۱۳۷۵ و ۱۳۸۵ انجام گرفته و نتایج آنها در مجلدات مختلف انتشار یافته است. هدف از این سرشماری دستیابی به تعداد جمعیت و توزیع آن در مناطق مختلف شهری و روستائی بر حسب سن و جنس و سواد و سایر خصوصیات اقتصادی و اجتماعی است که در طرحهای مختلف عمرانی مورد استفاده قرار می گیرند.

ب- آمارگیریهای نمونه ای

آمارگیریهای نمونه ای معمولاً هر سال انجام می گیرند و بر خلاف سرشماریها که تمامی یک جامعه را در بر می گیرند پوشش آمارگیریهای نمونه ای فقط شامل تعدادی از واحدهای نمونه در یک جامعه آماری می گردد. اهم این آمارگیریها عبارتند از:

۱- آمارگیری مصرف خانوار ۲- آمارگیری کشاورزی ۳- آمارگیری نفوس ۴- آمارگیری صنعتی

۴- آمارگیری ساختمان و مسکن.

نشریات آماری

نتایج آمارگیریهای فوق در نشریات مختلف منتشر شده و مورد استفاده برنامه ریزان، سازمانهای مختلف، علاقمندان و دانشجویان (برای نوشتن رساله) قرار می گیرد. نشریات مزبور همراه با نشریات حاوی نتایج سرشماریها و تجزیه و تحلیل های آماری به عنوان منابع آماری مستند هر سال از طرف مرکز آمار ایران و سایر سازمانهای صلاحیتدار منتشر و در دسترس عموم قرار می‌گیرند.

نکته ای که در مورد نشریات باید اضافه شود این است که نشریات حاوی نتایج آمارگیری‌های نمونه ای فقط در سطح استان یا کل کشور قابل استفاده می باشند و برای واحدهای کوچکتر از قبیل شهرهای یک استان و یا یک روستای بخصوص در یک شهر قابل استفاده نیستند. در مواردیکه اطلاعات دقیق برای واحدهای کوچک مورد نیاز باشد باید از نشریات حاوی نتایج سرشماریها که کل جامعه آماری را در بر می گیرند استفاده شود.

آمارنامه استانی:

این نشریه اطلاعات مکملی را درباره هر استان در اختیار می گذارد و برای هر یک از استانها و فرمانداری های کل تدوین می شود. این منبع مورد استفاده برنامه ریزان در دفاتر برنامه ریزی منطقه ای است زیرا تصویری دقیق از منابع، امکانات، احتیاجات و شرایط هر منطقه ارائه می دهد. در این نشریه نیز ارائه مطالب بصورت جداول آماری است و مطالب عمده آن عبارتند از: مشخصات جغرافیائی و اقلیمی، جمعیت و نیروی انسانی، آموزش، ورزش و پیش آهنگی، بهداشت، بیمه، مسکن، آمار قضائی، اوقاف، وسایل ارتباط جمعی، کشاورزی، دام، شرکت های تعاونی روستائی معدن و صنعت، راهها و حمل و نقل، ارتباطات و مخابرات، برق، استاندارد، عمران، بودجه خانوار، مالیات و گمرک، شهرداری، قند و شکر و دخانیات. زیر هر یک از موضوعات فوق نیز مجدداً موضوعات وابسته ذکر شده اند. این نشریه حاوی نقشه های مختلف آماری و نمودار می باشد. هر جدول دارای ماخذی است که خواننده را برای دستیابی به اطلاعات مفصل تر راهنمائی می کند. همچنین جداول بر حسب مورد، دارای پانویس هستند. این نشریه دارای فهرست مندرجات است و اطلاع از داده های آماری مندرج در آن از طریق فهرست مزبور امکان پذیر می باشد.

منبع:

( با تلخیص از) نشریه فنی مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران ، دوره دوم؛ شماره ۴ ، نوشته: پرویز طه

sharnameh.ir

www.msndownload.ir

نظرات
ارسال نظر

manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۵:۴۴:۰۲
Currently it sounds like Wordpress is the best blogging
platform available right now. (from what I've read) Is that what you are using on your blog?
plaza.rakuten.co.jp
- ۱۳۹۶/۰۲/۱۲ - ۱۳:۱۰:۲۷
Hello very cool website!! Man .. Beautiful .. Superb ..

I will bookmark your website and take the feeds additionally?

I'm glad to search out numerous useful info right here in the post, we want work
out extra strategies on this regard, thank you for sharing.
. . . . .
RogerSiz
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۳ - ۱۳:۲۳:۰۲
Dissertation Writing Service - EssayErudite.com

Our https://essayerudite.com/dissertation-writing-service/ provides a full-scale writing assistance accessible online 24/7.
Apart from many other writing companies, we are rather picky when forming a professional staff of experts.
Moreover, we try to make our every customer feel safe and pleased with the service.
EssayPaper
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۴ - ۱۴:۱۶:۱۵
EssayErudite.com is the web's leading provider of quality and professional academic writing.
When it comes to essay writing, an in-depth research is a big deal. Our experienced writers are professional in many fields of knowledge so that they can assist you with virtually any academic task. We deliver papers of different types: essays, theses, book reviews, case studies, etc.
We have thousands of satisfied customers who have already recommended us to their friends. Why not follow their example and place your order today?
AaaucekeW
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۸ - ۱۳:۰۰:۰۴
Segway Verona offers tours that make sure you will enjoy a fun and immerse experience of our beloved city. We combine Segway, our innovative way of transportation, with tours in the historical city centre. Through our explorations of 1 or 2 hours, we will bring you to the most breathtaking spots, so that, if you do not stay long in Verona, we make sure that you see all of the unmissable sights!

Segway is really easy to use! It is so intuitive that it feels like an extension of the human body. To understand why, consider this: if you stand up and lean forward, so that you are out of balance, you will intuitively put your leg forward. Segway works the same way: to move forward or backward
bsolution
- ۱۳۹۶/۰۵/۳۰ - ۰۴:۲۷:۵۸
Buy online overnight http://www.brandssolution.co.uk/uploads/160_120/pharmacy/meldonium.html generic pricing.
bsolution
- ۱۳۹۶/۰۵/۳۱ - ۰۳:۴۶:۴۹
How to buy without seeing a doctor in canada http://www.brandssolution.co.uk/uploads/160_120/pharmacy/actan.html find cheap generic.
Alva
- ۱۳۹۶/۰۶/۱۵ - ۰۵:۲۲:۵۰
Hello i am kavin, its my first occasion to commenting anyplace, when i read this post i thought i could
also create comment due to this brilliant article. http://articles.medianet.info/profile.php?a=2248
Kent
- ۱۳۹۶/۰۶/۱۶ - ۱۱:۱۶:۴۶
Way cool! Some extremely valid points! I appreciate you penning this write-up and the rest of the site is extremely good. http://www.motorspalermo.it/?option=com_k2&view=itemlist&task=user&id=4949

منابع آماري در ايران

نظرات

ارسال نظر

manicure

plaza.rakuten.co.jp

RogerSiz

EssayPaper

AaaucekeW

bsolution

bsolution

Alva

Kent