هویت معماری

نوشته شده توسط:میثم مطلق در معماری » ایران شهر | ۰۳ آذر ۱۳۹۱ - ۱۵:۳۲ | ۳ دیدگاه

ماهنامه همشهری معماری/علی نوذرپور

بهمن ماه سال 89 شاهد رخداد جدیدی در حوزه شهرسازی بودیم. در این ماه، سیاست‌های کلی شهرسازی از سوی مقام معظم رهبری به قوای سه‌گانه، نیروهای مسلح و صداوسیمای جمهوری اسلامی جهت اجرا ابلاغ شد. سیاست‌های کلی از جمله وظایف رهبر معظم انقلاب است که چارچوب قانون‌گذاری و فعالیت‌های اجرایی، قضایی و رسانه‌ای نظام را به مدت 10 سال تعیین می‌کند. این سیاست‌ها جایگاهی فروتر از اصول قانون اساسی و فراتر از قوانین عادی کشور و سندهای توسعه میان‌مدت کشور دارد. مجلس شورای اسلامی مکلف است در چارچوب این سیاست‌ها قانونگذاری کند. شورای نگهبان قانون اساسی علاوه بر شرع و قانون اساسی در بررسی مصوبات مجلس شورای اسلامی به سیاست‌های کلی نظام نیز رجوع می‌کند. دولت نیز موظف است این سیاست‌ها را در سرلوحه اقدامات خود قرار دهد و اجرایی شدن آنها را وظیفه دارد. در نهایت مجمع تشخیص مصلحت نظام در صورت تفویض رهبر معظم انقلاب، نظارت بر حسن اجرای این سیاست‌ها را برعهده دارد و در این راستا جهت پیگیری امر، شاخص‌های نظارتی را تهیه کرده و براین اساس بر عملکرد تمامی ارکان نظام نظارت می‌کند. گزارش عملکرد نظام در تحقق این سیاست‌ها به صورت سالانه از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام به رهبر معظم انقلاب تقدیم می‌شود.

محورهای اساسی سیاست‌های کلی نظام در حوزه شهرسازی عبارتند از
مکان‌یابی توسعه شهرها؛ تعیین ابعاد کالبدی شهرها؛ هماهنگ‌سازی نظام مدیریت طرح‌های شهرسازی؛ منابع پایدار توسعه و عمران شهری و روستایی؛ حفظ هویت تاریخی در توسعه موزون شهر و روستا ؛ جلوگیری از گسترش حاشیه‌نشینی؛ تقویت کارآمد نظام مهندسی؛رعایت هویت تاریخی و معنوی شهرها؛سطح‌بندی شهرهای کشور؛ و رعایت نیاز و آسایش جانبازان و معلولان در طراحی فضای شهری و اماکن عمومی در محورهای ده‌گانه یاد شده به مسائل اساسی شهرسازی کشور پرداخته شده است که به آنها اشاره می‌شود:
1- توسعه بی‌برنامه شهرهای کشور و مکان‌یابی غیرعلمی توسعه شهری، یکی از چالش‌های اساسی نظام شهرسازی کشور است. این مکان‌یابی مبتنی بر استعدادهای اقتصادی سرزمین نیست و معیارهای زیست‌محیطی و مراقبت از منابع آب و خاک کشاورزی در توسعه‌های جدید کمتر به چشم می‌خورد. همچنین توجه به ایمنی در مقابل سوانح طبیعی و حوادث غیرمترقبه امری است که گاه مورد غفلت قرار می‌گیرد و در نهایت می‌توان به این نکته مهم اشاره کرد که در مکان‌یابی توسعه‌های شهری به امکان استفاده و بهره‌مندی از زیرساخت‌های شبکه شهری توجه جدی نمی‌شود.
2- چالش اساسی دیگری که مورد توجه بوده و سیاست کلی در این خصوص تنظیم شده است، به تعیین ابعاد کالبدی شهرها برمی‌گردد. در تعیین ابعاد کالبدی شهرها در گسترش افقی و عمودی باید ملاحظات فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، امنیتی و حقوق همسایگی مورد عنایت مدیران شهری قرار گیرد. همچنین باید به امکانات زیربنایی و الزامات زیست‌محیطی و اقلیمی توجه شود؛ امری که در سالیان اخیر کمتر مورد توجه مدیران شهری بوده است و در این خصوص می‌توان به تراکم‌فروشی در شهرها توسط شهرداری‌ها
اشاره کرد.
3- سومین چالش در نظام شهرسازی کشور، عدم هماهنگی در نظام مدیریت تهیه، تصویب و اجرای طرح‌های توسعه و عمران شهری و روستایی کشور است.
4- چالش چهارم که شهرداری‌ها برای توسعه و عمران با آن مواجهند، عبارت است از کمبود منابع پایدار درآمدی و تکیه بر منابع ناپایدار بر اداره امور شهری که منجر به خسارات جدی بر شهرسازی کشور شده است.
5- بهسازی یا نوسازی بافت‌های قدیمی فاقد ارزش تاریخی، احیای بافت‌های تاریخی و درنهایت حفظ هویت تاریخی شهرها و روستاهای کشور از دغدغه‌های شهرسازی در دهه‌های اخیر
بوده است.
6- گستره بافت‌های حاشیه‌نشین و به عبارت دیگر حضور سکونتگاه‌های غیررسمی در شهرهای کشور، چهره آنها را نازیبا کرده است و شهروندان این قبیل سکونتگاه‌ها را از داشتن اماکنی مناسب و خدمات درخور محروم کرده است.
7- وجود ساختمان‌های غیرایمن و بی‌دوام در روستاها و شهرهای کشور و ضعف نظام مهندسی در حفظ ساختمان‌ها و اماکن مذکور
8- کم‌توجهی به رعایت هویت تاریخی و معنوی شهرها در توسعه و بهسازی محیط شهری به‌ویژه در شهرهایی چون قم و مشهد از مسائل جدی نظام شهرسازی کشور است.
9- افزایش و گسترش بی‌رویه کلان‌شهرها و نبود نظام سطح‌بندی
10- و درنهایت به مساله‌ای بسیار اساسی باید اشاره کرد و آن نادیده‌گرفتن نیاز و آسایش جانبازان و معلولان در طراحی فضای شهری و اماکن عمومی است که با توجه به جمعیت این قشر مهم و اثرگذاری آنان در تاریخ این سرزمین، بی‌توجهی به آنها امری نابخشودنی است.
توجه وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های اجرایی چون وزارت مسکن و شهرسازی، وزارت کشور، معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری و درنهایت شهرداری‌ها، دهیاری‌ها و شوراها به چالش‌های ده‌گانه و سیاست‌های کلی برای رفع چالش‌های مذکور به بهبود نظام شهرسازی کشور کمک شایانی خواهد کرد.

مطالب مرتبط:

نظرات
ارسال نظر

manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۳:۳۰:۴۲
Hey There. I found your blog the usage of msn. That is
a really neatly written article. I'll be sure to bookmark it and come back to read more of
your helpful information. Thanks for the post.
I will definitely comeback.
Foot Issues
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۹ - ۱۱:۰۹:۳۱
hello!,I like your writing so a lot! proportion we be in contact
extra approximately your article on AOL? I need an expert on this space to solve my problem.

Maybe that is you! Looking ahead to peer you.
melbamikes.wordpress.com
- ۱۳۹۶/۰۵/۲۲ - ۰۰:۳۴:۴۷
You really make it seem so easy with your presentation but I find this topic to be actually something which I think I would never understand.
It seems too complex and extremely broad for me.

I'm looking forward for your next post, I will try to get the hang of it!

هویت معماری

نظرات

ارسال نظر

manicure

Foot Issues

melbamikes.wordpress.com