برداشت روشن از فضا

نوشته شده توسط:میثم مطلق | ۵ دیدگاه
برداشت ​پویا​ از ​فضا
 

ماهنامه همشهری معماری/عاطفه محرری 

محیط ساخته‌شده، هر چه هست، تجربه مشترک زندگی مردم را در محلی خاص شکل می‌دهد، کیفیت فیزیکی محیط ساخته شده از این منظر حائزاهمیت است که محیط ساخته شده می‌تواند به فعالیت‌های مردم شکل دهد، یا به‌عبارتی ساختارهایی را برای آنها فراهم آورد که در آن خود و باورهایشان را به فعلیت رسانند؛ البته مواجهه با این مساله از رهگذر این موضوع که فضای فیزیکی تا چه میزان تعیین‌کننده رفتار است نیز می‌گذرد.

فضای فیزیکی محصول نظام‌های پیچیده بوروکراتیک و مالی فرآیندی است که بیشتر می‌تواند متاثر از ماهیت توسعه شکل گیرد، در زندگی روزمره به کار رود و معنادار شود. البته این مفهوم‌یابی بدون در نظر گرفتن بعد زمان کامل نخواهد بود. عنصر زمان با تحلیل فرآیند‌های اجتماعی دخیل در ساخت فضا و مکان، در گستره درک ما جای می‌گیرد. برداشتی از فضا که مبتنی بر این شیوه رخ می‌دهد در عین حالی که در متن اجتماعی‌مان جای دارد؛ هویت‌های چندگانه اما به هم مرتبط را نیز امکان‌پذیر می‌سازد. بنابراین خلق کالبدی تحت عنوان فضای عمومی به مثابه مکانی آزاد بلاشک در زمره کارکردهای معماری است و بدین گونه، معماری می‌تواند در کسب تجربه آزادی که نتیجه تعامل پیچیده مردم و مکان است تاثیر‌گذار باشد. معماری برای رسیدن به این هدف، نیازمند در نظر گرفتن رویکردی متفاوت - از آنچه اکنون در بستر جامعه جاری است- در شکل‌گیری فضای آزاد معمارانه است. 
این رویکرد متفاوت لاجرم باید در صورت و کارکرد معماری ظهور یابد. نقش کارکرد در کنار صورت معماری در شکل‌گیری هویت فضایی آزاد تاثیرگذار است. مساله اصلی در تبیین نسبت آنهاست که به ما اجازه می‌دهد معماری را در زمره هنرها منزل دهیم. 
کارکرد یعنی آنچه به کالبد معماری نقش می‌دهد تا با پیوند با آن، حامل کیفیت اتفاقات جاری در فضا باشد. پرداختن به کارکرد اساسا خلاقیت‌زا و بازنگرانه است؛ کارکرد ‌چیزی است که به معمار امکان سهیم شدن در ایجاد عالمی نو و ساختن جامعه‌ای جدید را می‌دهد، آنچه تعامل سازنده مردم و مکان را تحقق می‌بخشد. 
جدا از کارکرد رویکرد تغییرکالبدی فضاها یا صورت معماری به دلیل عینی بودن و میزان قدرت دخالت معمار بسیار تاثیرگذار است، از این منظر معماری با خلق فضاهایی که کمتر حکم می‌کنند، اجازه حضور و بروز می‌دهند و شرایط انتخاب آزادانه را فراهم می‌آورند، در این راه گام برمی‌دارد؛ معماری‌ای که با مردم یکسان رفتار کند و به جای آنکه آنان را بیرون خود نگه دارد یا در دروازه‌هایش خود را بر آنها تحمیل کند، مردم را به درون خود فرا‌خواند؛ معماری که به شکل‌گیری خلق و خوی افراد کمک کند و منش برابری دموکراتیک را در آنها پرورش دهد. گشودگی فیزیکی، ورودی‌های آشکار و روزن‌های فراخ، ترغیب دسترسی، کم کردن حس قدرت، عدم تقابل فضاهای رسمی و غیر‌رسمی و خلق شرایط مناسب برای کنکاش، از جمله راهکارهای عملی برای رسیدن به فضایی آزاد هستند.
این برداشت پویا از فضا است که طراحی متغیر و طراحی برای تغییر آنچه که در بستر فیزیکی و اجتماعی صلب جای گرفته را ممکن می‌سازد. بر اساس چنین تصوری از فضای آزاد، امکان تجربه‌های گوناگون انسان‌مدار فراهم خواهد آمد. 
خلق فضای سیال و بهره‌گیری از امکان تماس دائم آدمی با آسمان، هوای تازه، باد، درخت، نور و سایه، امکان تجربه‌های متنوع فضایی آدمی را بسط می‌دهند. بسط ذات رهای آدمی و فقدان محدودیت، به آزادی احساس، تفکر و فعالیت منجر می‌شود. در این شرایط، سازمان‌یابی آزادانه و تغییرپذیر فضا، زیرساخت حضور خلاقه آدمی را فراهم می‌آورد و انواع تجربه‌های فضایی را هم برای خلوت آدمیان و هم تجربه معاشرت و مشارکت آنها مهیا می‌کند.

  • manicure

    manicure

    • ۱۳۹۶/۰۱/۱۸ - ۱۴:۰۶:۵۲

    If you want to take a great deal from this paragraph then you have
    to apply such techniques to your won weblog.

  • manicure

    manicure

    • ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۵:۳۱:۳۳

    I like what you guys are up too. This kind of clever work and reporting!
    Keep up the terrific works guys I've added you guys to my own blogroll.

  • quarrelsomeanot00.wordpress.com

    quarrelsomeanot00.wordpress.com

    • ۱۳۹۶/۰۲/۲۳ - ۰۲:۰۶:۰۱

    Oh my goodness! Incredible article dude! Many thanks, However I am experiencing problems with your RSS.

    I don't know the reason why I can't join it. Is there
    anybody else having the same RSS issues? Anyone that knows the solution can you kindly respond?
    Thanx!!

  • What do you do for Achilles tendonitis?

    What do you do for Achilles tendonitis?

    • ۱۳۹۶/۰۵/۰۷ - ۰۹:۵۲:۱۴

    Hmm it appears like your website ate my first comment (it was extremely long) so I
    guess I'll just sum it up what I wrote and say,
    I'm thoroughly enjoying your blog. I as well am an aspiring blog writer but I'm still new to everything.

    Do you have any helpful hints for inexperienced blog writers?

    I'd definitely appreciate it.

  • How do you get rid of Achilles tendonitis?

    How do you get rid of Achilles tendonitis?

    • ۱۳۹۶/۰۵/۰۹ - ۰۸:۴۷:۳۸

    Heya i am for the first time here. I found this board and I
    find It really useful & it helped me out a lot. I hope to give something back
    and help others like you aided me.