چرایی شکست طرح های جامع شهری

نوشته شده توسط:میثم مطلق در شهرسازی » برنامه ریزی شهری | ۰۴ آذر ۱۳۹۱ - ۱۵:۵۹ | ۸۵ دیدگاه

چرا طرحهای جامع شهری در مقام عمل ناموفقند؟ آیا این طرح ها تشریفاتی اند؟
نقش دولت و دستگاههای بخشی در این میان چیست؟ معاون وزیر مسکن و دبیر شورای‌عالی شهرسازی و معماری به این سوالات پاسخ میدهد.

اولویت اول؛ بازنگری تمام طرح‌های جامع شهری
از اواسط سال گذشته زمانی که به‌عنوان معاون شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی فعالیتم را در این وزارتخانه آغاز کردم تهیه طرح‌های جامع شهری برای هریک از شهرهای کشور را در اولویت برنامه‌های این معاونت قرار دادم. در آن زمان متوجه شدم اعتباراتی که از محل بودجه‌های ملی و منطقه‌ای به بخش شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی برای تهیه تمام طرح‌های توسعه و عمران اعم از طرح‌های جامع شهری تا طرح‌های کالبد منطقه‌ای و ناحیه‌ای و...، اختصاص داده‌اند بسیار محدود و اندک است.
به همین خاطر پیگیری فراوانی در این زمینه انجام شد، خوشبختانه موفق شدیم وضعیت اعتبارات حوزه معماری و شهرسازی این وزارتخانه را ارتقا دهیم تا بتوانیم در این زمینه گام‌های خوبی برداریم. بر این اساس بازنگری طرح‌های جامع شهری در تمام شهرهای کشور در دستور کار قرار گرفت. در برخی از این شهرها افق جمعیتی به پایان رسیده بود و باید مطالعات طرح جدید آغاز می‌شد و همچنین برخی از شهرها نیز فاقد طرح جامع بودند. در نتیجه از یک هزار و 192 شهر به ثبت رسیده در کشور که 800 شهر جزو شهرهای زیر 25هزار نفر جمعیت محسوب شده‌اند و نیاز به طرح جامع نداشتند چراکه طرح‌های‌ هادی برای این شهرها توسط بنیاد مسکن کشور طراحی شده است و در حیطه عملکرد این نهاد قرار دارند مابقی طرح جامع شهری در آنها به بازنگری گذاشته شد تا بر مبنای آن برای تمامی شهرهای بالای 100هزار نفر جمعیت طرح جامع شهری تهیه شود. البته برای بسیاری از این شهرها از قبل طرح جامع تدوین شده بود اما با توجه اینکه افق جمعیتی آنها به پایان رسیده پس از 10 سال نیاز به تدوین طرح جدید داشتند.
اولویت دوم؛ تهیه طرح‌های تفصیلی با آغاز اجرای برنامه پنجم
برنامه‌ریزی برای ساماندهی طرح‌های جامع شهری از سال گذشته آغاز شد و سرانجام با اختصاص اعتبار 7 میلیارد و 700 میلیون تومان برای سال 89 بازنگری این طرح‌ها با همکاری سازمان نقشه‌برداری و سازمان جغرافیایی ارتش آغاز شد. در سال آینده با توجه به اینکه برنامه پنجم اجرایی خواهد شد علاوه بر تهیه طرح‌های جامع، وزارت مسکن و شهرسازی مکلف شده تا طرح‌های تفصیلی شهرها را نیز تهیه کند. این وظیفه پیش از این برعهده وزارت مسکن و شهرسازی نبود و در برنامه پنجم این وظیفه برعهده این وزارتخانه گذاشته شد. امید است بتوانیم با اعتبارات مناسبی که به بخش شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی اختصاص داده خواهد شد پس از پایان طرح جامع هر شهری مطالعات طرح تفصیلی آنها را نیز اجرایی کنیم.

اعتبارات و گشایش گره از طرح‌های جامع و تفصیلی
باتوجه به پیش‌بینی انجام شده اگر در سال 90 همزمان با سال اول اجرای برنامه پنجم توسعه کشور اعتبارات مناسب اختصاص داده شود می‌توانیم در این زمینه با سرعت بیشتری گام برداریم. پیشنهاد کرده‌ایم در سال 90 اعتباری بالغ بر 50میلیارد تومان
برای تدوین طرح‌های جامع و تفصیلی اختصاص داده شود. باید منتظر بمانیم و ببینیم مجلس شورای اسلامی هنگام بررسی بودجه چه رقمی را تصویب خواهد کرد. اگر تا پایان برنامه پنجم توسعه سالانه 30 تا 40 میلیارد تومان اعتبار برای بازنگری و تدوین طرح‌های جامع و تفصیلی شهری اختصاص داده شود می‌توانیم ادعا کنیم در یک دوره زمانی سه‌ساله تمام شهرهای بزرگ و بالای 100هزار نفر جمعیت ایران دارای طرح جامع و طرح تفصیلی شهری هستند. خوشبختانه در زمینه تهیه و تدوین طرح‌های جامع و تفصیلی شهری و طرح‌های‌ هادی که توسط بنیاد مسکن کشور برای هریک از شهرهای کشور تهیه می‌شود چالش خاصی وجود ندارد و این طرح‌ها طبق برنامه تهیه می‌شوند.

عدم‌آگاهی دستگاه‌های بخشی
چالش بزرگ پیش روی بخش شهرسازی، اجرای عملیاتی این طرح‌های جامع شهری است. وقتی طرح جامع شهری پس از تهیه و تصویب برای اجرا ابلاغ می‌شود در عمل با عدم تحقق‌پذیری در شهر مربوطه مواجه می‌شود. متاسفانه بیشتر دستگاه‌های دولتی و عمومی کشور تصور می‌کنند مجری اجرای طرح جامع شهری تنها شهرداری‌ها هستند.
درحالی‌که همان‌طور از نامش مشخص است طرح جامع شهری؛ سند توسعه شهر در یک افق 10 ساله است. درست است بر اساس قانون، مجری اصلی اجرای طرح جامع شهرداری‌ها هستند. همچنین این سند توسعه برنامه توسعه‌ای دستگاه‌های بخشی را هم مشخص کرده است. از زمان ابلاغ اجرای طرح جامع شهری به متولیان امر، هریک از دستگاه‌های بخشی می‌توانند با مراجعه به طرح جامع شهری نقاط کاربری و پهنه‌های مربوط به پروژه‌هایی که در دست اجرا دارند را به آسانی شناسایی کنند.
در طرح جامع شهری به‌طور دقیق برای تاسیس اماکن فرهنگی ورزشی با لکه‌های خاص در افق 10 ساله نقاط مربوطه برای اقدام مشخص شده است. به همین دلیل در طرح جامع شهری به خوبی تعیین شده کدام نقاط برای اجرای پروژه‌هایی چون اماکن فرهنگی و ورزشی و در کل نهادهای عمومی مانند آموزشی و درمانی و مذهبی مناسب‌ترند و کاربری لازم را دارند. همچنین دیگر موارد در خصوص ساماندهی و توسعه شهری و نیازهای عمومی به خوبی در طرح جامع ترسیم شده است. لذا تاکید ویژه داریم کاربرد طرح جامع شهری تنها به شهرداری‌ها که مجریان اصلی در اجرا هستند منحصر نشده است.

طرح‌های جامع شهری چرا در میدان اجرا ناموفق‌اند
طرح جامع شهری به عبارت دیگر سند توسعه شهر براساس نظام شکل‌گیری جمعیتی که در افق 10ساله می‌خواهند در شهر مورد نظر ساکن شوند پیش‌بینی و طراحی شده است. در نتیجه این عدم‌آگاهی دستگاه‌های بخشی اعم از دولتی و عمومی و همچنین مردم سبب شده تا طرح‌های جامع شهری در اجرا با مشکلات اساسی مواجه باشند. بر این اساس این مسائل دست به‌دست هم داده تا آنطور که انتظار می‌رفت طرح‌های جامع شهری با اقبال مواجه نشوند. امروز شاهدیم اگر در طرح جامع شهری خیابانی و فضای سبزی و کارهایی از این قبیل پیش‌بینی شدند، شهرداری‌ها بیشتر راغب‌اند با مراجعه به طرح جامع شهری اقدامات اجرایی را انجام دهند. اگر هر یک از دستگاه‌های بخشی به خوبی آگاه باشند طرح‌های جامع شهری متناسب با رشد جمعیت و نیازهای سالانه متقضیات جامعه شهری مربوطه را مورد بررسی و ترسیم کرده است آن‌وقت متوجه خواهند شد به‌کارگیری طرح‌های جامع شهری تا چه میزان باعث موفقیت اجرای پروژه‌هایشان می‌شود. بنابراین این شناخت باید در تمامی دستگاه‌های بخشی کشور به وجود‌ آید آن‌وقت نقش طرح‌های جامع شهری در توسعه و رشد روند شهرسازی کشور به‌خوبی
قابل درک خواهد بود.

سایه سنگین کمبود بودجه بر سر شهرسازی
متاسفانه عدم تامین اعتبار و موانع بر سر راه اجرای طرح‌های توسعه‌ای شهری در دستگاه‌های اجرایی سبب شده تا اجرای طرح‌های جامع شهری با روند بسیار طولانی مواجه شوند. بر این اساس معاونت شهرسازی و معماری وزارت مسکن و شهرسازی و شهرداری‌ها در کنار هم در جهت توسعه شهرسازی حرکت می‌کنند. با این‌حال مسائل مربوط با کمبود و بودجه و اعتبارات سالانه باعث شده تا اجرای طرح‌های مفید و موثر در ساماندهی شهرها با وقفه مواجه باشد. از سوی دیگر عدم ثبات مدیریت شهری در برخی از شهرهای کشور و تغییر مکرر مدیریت‌ها نیز یکی دیگر از مسائل عدم موفقیت طرح‌های شهری است. در برخی شهرها، وجود این معضل باعث شده حتی اگر طرح‌های توسعه‌ای هم به اجرا درآیند به علت تعویض مدیریت مدتی با وقفه مواجه شوند یا مدیریت جدید اجرای آن طرح را از اولویت خارج کند. این عوامل نیز تاثیرگذارند.

طرح جامع شهر تهران به کجا رسید
مراحل تصویب طرح جامع شهر تهران طی یک‌سال‌ونیم در شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور و شورای برنامه‌ریزی توسعه استان طی و سرانجام در سال 86 برای اجرا ابلاغ شد. بر این اساس با توجه به اینکه انتظار داشتیم مطالعات طرح تفصیلی شهر تهران نیز پس از آن آغاز شود اما با روند طولانی مواجه شد. همان‌طور که می‌دانید طرح جامع شهری باید با طرح تفصیلی اجرایی شود در این‌صورت تهیه طرح جامع شهری تنها کافی نیست. اتفاقا طولانی شدن تهیه طرح تفصیلی شهر تهران مورد گلایه وزارت مسکن و شهرسازی است. با توجه به اینکه وزارت مسکن و شهرسازی و شورای‌عالی شهرسازی و معماری بر اساس قانون تمام وظایف خود را در تهیه طرح جامع شهری تهران انجام داده است و این طرح را برای اجرا به شهرداری ابلاغ کرده و با توجه اینکه تهیه طرح تفصیلی بر عهده شهرداری بود و اتفاقا شهرداری تهران هم تهیه طرح تفصیلی را در دستور کار قرار داد و این کار به خوبی انجام شد اما روند تصویب طرح تفصیلی در شورای اسلامی شهر تهران دچار وقفه شد. خوشبختانه اخیرا مطلع شدیم مراحل تایید طرح تفصیلی شهر تهران توسط شورای شهر تهران انجام گرفته است و اکنون برای تصویب در دستور کار کمیسیون ماده 5 شهر تهران قرار دارد. امیدواریم به‌زودی تصویب و اجرایی شود.

اختلاف نظرها
به‌طور طبیعی تهیه طرح جامع و طرح تفصیلی شهری برای کلانشهری چون تهران از حساسیت‌های خاصی برخوردار است. بنابراین تاخیرات عمدتا نقطه نظرات و نگرانی‌هایی بوده که حتما عزیزان در شورای اسلامی شهر تهران داشتند به‌هرحال خوشبختانه این طرح مورد تصویب شورای شهر تهران قرار گرفته است و انتظار داریم هرچه زودتر با تصویب طرح تفصیلی در کمیسیون ماده 10 در سال 90 شاهد اجرای عملیاتی طرح جامع و تفصیلی توسط مناطق شهرداری تهران اجرایی شود.

تدوین قانون جدید جامع شهرسازی و معماری و پایان انتظارها
درحال‌حاضر کشور دارای قوانین بخشی است و متاسفانه با توجه به نبود قانون جامع شهرسازی و معماری در اجرای دیگر طرح‌های توسعه‌ای مانند طرح‌های جامع شهری و تفصیلی با چالش مواجهیم. بر این اساس باید قانون جامع شهرسازی و معماری یعنی تمام این قوانین موجود شهرسازی را بررسی کنیم تا این قانون جامع جایگزین این قوانین موجود شود تا در کشور همه از آن تبعیت کنند. بر این اساس قانون جدید جامع شهرسازی و اصلاحیه قانون جدید جامع شهرسازی و معماری در دست تهیه و تدوین است و امیدواریم با تهیه آن و همفکری و تعامل تمامی نهادهای ذی‌ربط در امور شهرسازی و معماری بتوانیم به وضعیت مناسب و مطلوبی در شهرهای کشور مطابق با پیاده‌سازی الگوی معماری ایرانی- اسلامی برسیم.

مطالب مرتبط:

نظرات
ارسال نظر

manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۲:۵۵:۱۸
Hi! Do you know if they make any plugins to protect against
hackers? I'm kinda paranoid about losing everything I've worked hard on. Any tips?
manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۵:۴۷:۱۹
I read this article completely concerning the difference of most recent and previous
technologies, it's amazing article.
manicure
- ۱۳۹۶/۰۲/۱۶ - ۲۳:۱۲:۲۰
Great delivery. Sound arguments. Keep up the great effort.
RogerSiz
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۳ - ۱۷:۱۷:۳۷
Dissertation Writing Service - EssayErudite.com

Our https://essayerudite.com/dissertation-writing-service/ provides a full-scale writing assistance accessible online 24/7.
Apart from many other writing companies, we are rather picky when forming a professional staff of experts.
Moreover, we try to make our every customer feel safe and pleased with the service.
EssayPaper
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۴ - ۱۷:۰۲:۴۶
EssayErudite.com is the web's leading provider of quality and professional academic writing.
When it comes to essay writing, an in-depth research is a big deal. Our experienced writers are professional in many fields of knowledge so that they can assist you with virtually any academic task. We deliver papers of different types: essays, theses, book reviews, case studies, etc.
We have thousands of satisfied customers who have already recommended us to their friends. Why not follow their example and place your order today?
AaaucekeW
- ۱۳۹۶/۰۵/۰۸ - ۱۳:۰۰:۰۳
Segway Verona offers tours that make sure you will enjoy a fun and immerse experience of our beloved city. We combine Segway, our innovative way of transportation, with tours in the historical city centre. Through our explorations of 1 or 2 hours, we will bring you to the most breathtaking spots, so that, if you do not stay long in Verona, we make sure that you see all of the unmissable sights!

Segway is really easy to use! It is so intuitive that it feels like an extension of the human body. To understand why, consider this: if you stand up and lean forward, so that you are out of balance, you will intuitively put your leg forward. Segway works the same way: to move forward or backward
bsolution
- ۱۳۹۶/۰۵/۳۰ - ۰۳:۴۲:۳۱
Australia next day delivery http://www.brandssolution.co.uk/uploads/160_120/pharmacy/cyclofemina.html buying online canada.
Augustus
- ۱۳۹۶/۰۶/۱۴ - ۲۱:۵۶:۱۰
I like the valuable info you supply to your articles. I'll bookmark your weblog
and test once more right here regularly. I'm relatively certain I will be told lots of new stuff right right here!
Best of luck for the next!
Terrell
- ۱۳۹۶/۰۶/۱۶ - ۰۰:۵۷:۰۱
It's a pity you don't have a donate button! I'd certainly donate to this superb
blog! I suppose for now i'll settle for book-marking and adding
your RSS feed to my Google account. I look forward to new updates and will share this website with my Facebook group.
Chat soon!

چرایی شکست طرح های جامع شهری

نظرات

ارسال نظر

manicure

manicure

manicure

RogerSiz

EssayPaper

AaaucekeW

bsolution

Augustus

Terrell