دماوندی که از آلپ بلندتر است

نوشته شده توسط:میثم مطلق در معماری » معماری ایران | ۰۳ آذر ۱۳۹۱ - ۲۳:۴۶ | ۶ دیدگاه

ما تهرانی‌ها عادت کرده‌ایم به شهرمان؛ به شلوغی‌ها و سروصدایش و حتی به به‌هم‌ریختگی مناظر شهری‌اش. برای ما، یعنی برای خیلی از ما، تهران بعد از هزار تصویر ذهنی مثل ترافیک و آلودگی هوا و... از نگاه معمارانه مجموعه‌ای است نامنظم از حجم‌هایی که بدون هیچ حساب و کتابی کنار هم چیده شده‌اند؛ حجم‌های ساختمان‌ها و خانه‌های مسکونی، تاسیسات شهری، برج‌های بلند و اداره‌های دولتی و ملک و املاک خصوصی و... جمع بی‌شمار ساختمان‌هایی که هر یکی برای خود شکلی دارند و هر کدام ساز خود را می‌زنند و...

ما تهرانی‌ها عادت کرده‌ایم به این تصاویر ذهنی و اسم تهران که می‌آید نخستین چیزی که در ذهن‌مان تداعی می‌شود این تصاویر است و مقدار زیادی غرولندهای روشنفکرانه.اما آیا تاثیر ذهنی تهران بر دیگران هم همین‌گونه است؟ آیا وقتی به یک معمار اروپایی می‌گوییم «تهران»، توی ذهنش همین تصویری شکل می‌گیرد که برای ما شکل گرفته. از شماره پیش شروع کرده‌ایم و از آرشیتکت‌های خارجی که گذرشان چند روزی به شهر ما افتاده خواسته‌ایم تا برای‌مان بنویسند تهران را چگونه دریافته‌اند. دفعه پیش دو معمار هلندی برای‌مان گفتند که «تهران شهری است کوهستانی با پارک‌های بزرگ». این بار یک هلندی دیگر، شهر ما را از نگاه خود توصیف کرده و جالب اینکه او نیز تهران را در تصویر اول «کلانشهری در دل کوهستان، آن هم کوهستانی بلندتر از آلپ» توصیف کرده است. راستی کدام یک از ما تابه‌حال تهران را شهری کوهستانی دیده‌ایم؟ مهندس کوئن وان دن وینخارت، آرشیتکت ۳۳ ساله هلندی از سال ۲۰۰۴ به بعد چندین بار از تهران دیدن کرده است. او علاوه بر تهران به شهرهای بسیاری از جمله مشهد، اصفهان، شیراز، کاشان، یزد و کرمان سفر کرده است. او اکنون ساکن شهر لاهه در کشور هلند است. نگاه دقیق و پاسخ‌های موشکافانه مهندس وان دن وینخارت در پاسخ‌هایش به سوال‌ها جلب توجه می‌کند. توجه خاص این معمار هلندی به نماهای شهری و شاخصه‌های معماری مدرن و سنتی در شهر تهران مشهود است.

نخستین تصویر ذهنی
من تهران را به‌عنوان یک کلانشهر در دل کوهستان توصیف می‌کنم. یک تجربه سورئال از یک شهر با ابعاد و جذابیت‌های یک کلانشهر غربی که با کوه‌های برفی احاطه شده است، کوه‌هایی که از آلپ هم بلندترند. تهران، کلانشهری مانند تمام کلانشهرهای دیگر در سراسر جهان است تقریبا با همان مسائل اجتماعی و مشکلات اقتصادی که کلانشهرها درگیرش هستند. اما مشکل خاصی که من در تهران و سبک شهری آن مشاهده کردم نوعی هرج‌و‌مرج بود. تهران با تغییرات مدیریتی زیادی روبه‌رو بوده است. نبود سیاست کنترل‌کننده کلی که به‌صورت قانون‌های شهرسازی، طراحی شهری و طراحی معماری در توسعه کیفیت فضاهای زندگی و نواحی مسکونی از همه نوع، احساس می‌شود. در شهر تهران فاصله بین فقیر و غنی کاملا مشخص است. قشر ثروتمند عمدتا در نواحی کوهستانی شمالی و شمال غربی زندگی می‌کنند. جاهایی که ارتفاع به ۱۸۰۰ متر بالاتر از سطح دریا می‌رسد. قشر فقیر در ناحیه خشک و شنی جنوب تهران ساکن شده‌اند. ثروتمندان به اندازه کافی منابع مالی دارند که تراکم بخرند و مطابق سلیقه خودشان اقامتگاه‌هایی بنا کنند-که البته به‌خاطر نبود قانون‌هایی در خصوص زیبایی‌سازی شهری ممکن شده است- آنها سلیقه شخصی‌شان را به اجتماع تحمیل می‌کنند که در مجموع باعث زاییده شدن هرج و مرج مشهود شهری می‌شود. سلیقه آنها در نماهای منازل شخصی نمود پیدا می‌کند. نماهایی که نوعی نئواکلکتیزم ایرانی را نمایش می‌دهند. یکی دیگر از واقعیت‌های امروز تهران این است که تهران دارای نقاط مرکزی متنوعی است. یک مرکز شهری که مهم‌ترین باشد در تهران وجود ندارد. مراکز زیادی در شهر وجود دارند و هر کدام از اینها اهمیت محلی خاص خودشان را در منطقه اطرافشان دارند؛ با اینکه ناحیه مرکزی و تاریخی شهر که محل ساختمان‌های دولتی هم هست، وجود دارد.

عناصر شاخص شهری
نمی‌توانم یک عنصر شهری شاخص و جذاب را در تهران نام ببرم. با توجه به اینکه شهرهایی مثل شیراز، مشهد، کاشان، یزد و کرمان را دیده‌ام. شاید یکی از شاخصه‌های تهران ابعاد این کلانشهر باشد که از کوهستان‌های شمالی و شرقی به کویر جنوبی کشیده بین مرزهای طبیعی و جغرافیایی خودش گرفتار شده است. شاید باید از کوه دماوند به‌عنوان شاخص‌ترین و هویت‌بخش‌ترین عنصر تهران نام ببرم.

زندگی تهرانی
نقاط مثبت در طراحی شهری تهران وجود پارک‌های بزرگ در نواحی مختلف شهر است. در ضمن الحاق جالب کلانشهر تهران با محدودیت‌های طبیعی و توپوگرافیک آن است. به نوعی که همیشه مرزهای طبیعی و توپوگرافیک در شهر جلب نظر می‌کنند و برای هر ناظری قابل مشاهده هستند.
من نواحی سنتی و تاریخی شهر تهران را دیدم اما به نظرم در قیاس با بافت سنتی شهرهایی مانند اصفهان، شیراز، کاشان، یزد و کرمان چندان قابل توجه نیست.
فکر می‌کنم به‌خاطر نبود کمیته زیبایی‌شناسی در شهرداریها و مقررات زیبایی‌شناسی که محدوده‌های شهر را مشخص کند کنترل زیبایی‌شناسانه شهر و ارتقای کیفیت معماری آن بسیار مشکل است. معماری امروز تهران بیشتر به یک سبک نئواکلکتیزم ایرانی می‌ماند به جای اینکه شاخصی برای تبدیل معماری سنتی به معماری روز باشد. معماری سده‌های اولیه قرن بیستم به نظر مدرن‌تر از بناهای امروز تهران می‌رسد که نمایش سلیقه‌های شخصی است. یک معماری روز که نوعی توسعه‌یافته از معماری سنتی را به معماری روز متصل کند در تهران وجود ندارد.

مطالب مرتبط:

نظرات
ارسال نظر

manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۵:۱۶:۱۶
It's a shame you don't have a donate button! I'd
most certainly donate to this fantastic blog! I suppose for now i'll settle for
bookmarking and adding your RSS feed to my Google account.
I look forward to new updates and will share this website with my Facebook group.
Talk soon!
Nathaniel
- ۱۳۹۶/۰۲/۱۴ - ۰۷:۴۶:۰۹
I am very happy to read this. This is the type of manual that needs to be given and not the random misinformation that's
at the other blogs. Appreciate your sharing this best doc.
http://anitrasuyama.wordpress.com/2015/06/25/hammer-toes
- ۱۳۹۶/۰۲/۳۱ - ۱۶:۰۳:۲۹
I all the time used to read paragraph in news papers but now as I am a user of
internet therefore from now I am using net for articles
or reviews, thanks to web.
foot pain map
- ۱۳۹۶/۰۳/۳۱ - ۱۷:۵۲:۱۲
This is the perfect website for everyone who hopes to find out about this topic.
You understand a whole lot its almost tough to argue with you (not that I really will need to?HaHa).
You definitely put a new spin on a subject that's been written about for a long
time. Excellent stuff, just excellent!
foot pain going down stairs
- ۱۳۹۶/۰۴/۱۳ - ۰۲:۴۹:۳۳
What's up i am kavin, its my first occasion to commenting anyplace, when i read this
article i thought i could also create comment due to this good piece of writing.
How do I stretch my Achilles tendon?
- ۱۳۹۶/۰۵/۳۱ - ۰۹:۵۶:۳۲
Thanks in favor of sharing such a nice thought, post is
fastidious, thats why i have read it fully

دماوندی که از آلپ بلندتر است

نظرات

ارسال نظر

manicure

Nathaniel

http://anitrasuyama.wordpress.com/2015/06/25/hammer-toes

foot pain map

foot pain going down stairs

How do I stretch my Achilles tendon?