به دنبال تهران گردی

نوشته شده توسط:میثم مطلق در معماری » ایران شهر | ۰۵ آذر ۱۳۹۱ - ۱۳:۵۴ | ۷ دیدگاه

چند سالی است که واژه تورهای تهران‌گردی وارد ادبیات گشت‌وگذار تهرانی‌ها شده؛ تورهایی که تلاش می‌کنند تا تصویری از تهران قدیم را با گشت‌وگذار در کوچه‌وپسکوچه‌های محلات قدیمی تهران، برای تهرانی‌هایی که به تعبیری با تهران غریبه‌اند، ترسیم کنند. این مطلب نگاهی دارد به این پدیده نو و اثرگذار.

تهران شهر خاطره‌هاست؛ خاطره روزهای دور. تاسیس نخستین مدرسه کشور، نخستین روزنامه‌ها، حوادث دوره مشروطه، ماشین دودی و سینماهایی که آخرین فیلم‌های اکران‌شده دنیا را با بهترین دوبله فارسی با صداهای جاودانه به نمایش می‌گذاشتند. خاطراتی که کم‌کم با غبار زمان و مشکلات گسترش شهر و شهرنشینی و کنش افراد گمنام و ناآشنا در سطحی وسیع، به دست فراموشی سپرده می‌شود. در جریان این فرآیند و در کنار فراموشی این خاطرات مکان‌هایی که زمانی در برگیرنده تمامی این خاطرات خوش بوده‌اند نیز فراموش شده و رو به ویرانی می‌نهند. به این ‌ترتیب بافت‌های تاریخی شهر تهران درحالی از چرخه رشد و توسعه شهر کنار زده می‌شوند که هنوز توانمندی‌های نهفته و ظرفیت‌های لازم را جهت ایفای نقشی تعیین‌کننده در فرآیند توسعه این شهر دارند.

ولی چند سالی است که بحث بافت‌های تاریخی و فرسوده شهر نقل‌و‌نبات محافل رسمی و غیررسمی و حرف مردم کوچه و بازار گشته است؛ این‌که آیا این بافت‌ها واقعا تاریخی و ارزشمندند یا فرسوده و مسئله‌دار موضوعی است منافشه‌برانگیز بین دست‌اندرکاران ساماندهی و نوسازی و مردم ساکن در این بافت‌ها.

در کنار فعالیت‌هایی که سازمان‌ها و نهادهای رسمی و غیررسمی با همکاری جامعه متخصصان در فرآیند طرح‌های توسعه مربوط به این بافت‌ها انجام می‌دهند، افراد و گروه‌هایی از مردم همین شهر برای نگهداشت خاطرات خوش تهران دیروز، در قالب جریان‌هایی سر‌بر‌می‌آورند. البته نه به‌دلیل این‌که شاید ساکن بخشی از این بافت هستند بلکه از سر ذوق و دوست داشتن و تعلق‌خاطری که نسبت به شهر تهران دارند.

جریان سر‌بر‌می‌آورد و کم‌کم در بین اهالی تهران حرکتی را به نام تورهای تهران‌گردی با محوریت مرکز تاریخی به راه می‌اندازند. این افراد به‌طور خودجوش و از سر علاقه‌مندی به تهران و تاریخ و فرهنگ آن، بدون هیچ چشمداشت مادی، زمانی را برای برنامه‌ریزی و طراحی تورهای تهران‌گردی در بافت تاریخی شهر تهران تعیین می‌کنند. افرادی که هدفی جزء شناساندن و معرفی فرهنگ و تاریخ اصیل تهران ندارند و تمام سعی آن‌ها بر این است که به مردم بفهمانند، بافت‌هایی که درحال‌حاضر به آن‌ها فرسوده اطلاق می‌شود زمانی برای خود بروبیایی داشته و جزو هویت شهر بوده‌اند و به جای این‌که به آن‌ها واژه فرسوده اطلاق شود لازم است با نام بافت‌های دارای میراث تاریخی و فرهنگی از آن‌ها یاد شود؛ میراثی که با گذشته ما پیوند داشته و به آینده ما هویت می‌دهد.

از جمله افرادی که دو سالی است در این زمینه فعالیت می‌کند و آغاز‌‌کننده تهران‌گردی بود، علیرضا عالم‌نژاد است. می‌شود، گفت خیلی‌ها اسم علیرضا عالم‌نژاد را از زبان دوستان خود شنیده یا در تورهای تهران‌گردی او شرکت داشته و همچنین حضور وی را در برنامه‌های شبکه تهران و سلام تهران در مورد گردشگری تهران مشاهده کرده‌اند. علیرضا عالم‌نژاد وبلاگی نیز در مورد تهران و برنامه‌های تهران‌گردی دارد که به قول خودش «کافه تهرون نگاه علیرضا عالم‌نژاد به گردشگری شهر تهران است». از روزنه نگاه وی تهران شهر خاطراتی است که در سایه تاریخ اجتماعی، سیاسی و شفاهی شکل گرفته است و مشاهدات و تجربه‌های تهران در روزگار کنونی دل در گرو این خاطره‌ها دارد. آقای عالم‌نژاد که مهندسی کامپیوتر خوانده‌ است به‌دلیل علاقه زیادی که به مقوله‌های فرهنگی و گردشگری داشته تصمیم گرفته سایتی به‌نام «کافه تهرون» راه بیندازند تا از این طریق بتوانند در راستای علایق شخصیتش و معرفی تهران قدیم در کنار تورهای ویژه‌ای که در بافت قدیم تهران می‌گذارند، گامی در جهت شناسایی تهران و گشودن زوایای پنهان و زیبای آن بردارند.

به جرأت می‌توان گفت وبلاگ «کافه تهرون» مناسبت‌ترین و شاید بهترین مرجع برای کسانی است که می‌خواهند در زمینه تهران و تهران‌گردی و آثار ارزشمند، تاریخی و زیبای آن اطلاعاتی کسب کنند و به‌نوعی علاقه‌مند به حضور در بافت کهن و تاریخی شهر تهران هستند؛ چرا که نه‌تنها جزئی‌ترین موضوعات، خبرها و اتفاقات در ارتباط با بافت تاریخی شهر، بلکه اتفاقاتی که در سطح شهر تهران نیز در جریان است در این وبلاگ مورد دسترسی همگان است.

در کنار فعالیت علیرضا عالم‌نژاد و سایت «کافه‌تهرون» گروه‌های دیگری همچون دفتر تسهیل‌گری عودلاجان به سرپرستی خانم دکتر توسلی در کنار یک‌سری از جوانان مشتاق و علاقه‌مند در محله عودلاجان (در قالب نشریه عودلاجان) نیز هستند که با کمک دفتر بافت تاریخی شهر تهران فعالیت‌هایی را در زمینه تهران‌شناسی و شناخت محله‌های قدیمی در بافت تاریخی شهر تهران انجام می‌دهند. از جمله فعالیت‌های این افراد تشکیل کارگاه‌های هم‌اندیشی فرهنگی - تاریخی با محوریت تهران‌شناسی با حضور اساتید برجسته تاریخ و فرهنگ است.

مطالب مرتبط:

نظرات
ارسال نظر

manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۸ - ۱۱:۴۲:۵۰
What's up to every body, it's my first go to see of this website; this webpage
carries remarkable and actually good data in favor of visitors.
manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۳:۴۱:۲۷
Heya i'm for the first time here. I found this board and I find It truly useful & it
helped me out a lot. I hope to give something back and aid others
like you helped me.
manicure
- ۱۳۹۶/۰۱/۱۹ - ۱۵:۰۱:۳۲
I blog quite often and I genuinely thank you for your
content. This great article has really peaked my interest.
I will bookmark your website and keep checking for new
information about once per week. I opted in for your RSS feed too.
http://chloebrumleve.jimdo.com/2015/06/26/hammer-toe-conditions
- ۱۳۹۶/۰۲/۱۵ - ۲۱:۱۱:۴۴
Since the admin of this site is working, no question very rapidly it
will be well-known, due to its quality contents.
manicure
- ۱۳۹۶/۰۲/۱۸ - ۰۱:۰۵:۱۷
Howdy! This post could not be written any better! Reading through
this post reminds me of my old room mate! He always kept
chatting about this. I will forward this article to
him. Fairly certain he will have a good read.
Many thanks for sharing!
foot pain ball
- ۱۳۹۶/۰۴/۰۱ - ۰۴:۲۸:۴۴
Hello, Neat post. There is an issue together with
your site in web explorer, could check this? IE
still is the marketplace leader and a big part of people will miss your excellent writing because of this problem.
Can you grow taller with exercise?
- ۱۳۹۶/۰۵/۳۱ - ۰۹:۴۱:۲۶
Saved as a favorite, I like your web site!